Het is de Week van de Scheidsrechter, een moment om stil te staan bij die ene figuur die de wedstrijden leidt, maar vaak in het oog van de storm staat: de scheidsrechter. In het amateurvoetbal kampen we met een steeds nijpender probleem: een groot tekort aan scheidsrechters. Zonder voldoende mensen om de wedstrijden in goede banen te leiden, staat het hele amateurvoetbal onder druk. Waarom is het zo moeilijk om scheidsrechters te vinden, en waarom lijkt het vak van fluiten steeds ondankbaarder te worden?
Een van de grote obstakels voor scheidsrechters in het amateurvoetbal zijn de clubgrensrechters. Deze vrijwilligers, vaak vaders of supporters van het team, vlaggen voor buitenspel of geven aan wanneer de bal over de zijlijn is gegaan. En hoewel velen dit eerlijk proberen te doen, spelen de belangen van hun eigen club toch regelmatig een rol. Het komt vaak voor dat een aanvaller meters geen buitenspel staat, maar de grensrechter ineens heftig begint te zwaaien met zijn vlag. De scheidsrechter moet voortdurend laveren tussen het wantrouwen van de ene partij en het twijfelachtige vlaggen van de andere. Dit maakt het fluiten extra lastig en zorgt voor frustratie bij beide teams en de scheids zelf.
En ja, ook scheidsrechters maken fouten. Ze zijn immers mensen, net als de spelers en trainers. Hoeveel fouten worden er wel niet gemaakt door de spelers op het veld? Hoe vaak mist een spits een open doelkans of speelt een verdediger een bal verkeerd terug naar de keeper? En wat te denken van de coaches die met tactische ingrepen hun eigen team in de problemen brengen? Voetbal zit vol met fouten, dat is inherent aan het spel. Toch lijkt het vaak alsof de scheidsrechter de enige is die zich geen fouten kan permitteren. Eén verkeerde beslissing, en hij is de kop van Jut voor spelers, trainers en de schreeuwende menigte langs de lijn.
Dan is er nog het mentale aspect. De scheidsrechter moet niet alleen het spel leiden, maar ook stevig in zijn schoenen staan. Het aantal scheldpartijen, beledigingen en soms zelfs bedreigingen die hij over zich heen krijgt, is niet te onderschatten. En dat terwijl hij geen team om zich heen heeft om zich aan vast te klampen. Waar spelers steun krijgen van hun teamgenoten, staat de scheidsrechter vaak in zijn eentje tegenover een veld vol emoties. Hij moet rustig blijven en de wedstrijd blijven controleren, zelfs als iedereen om hem heen verhit raakt.
Aan alle spelers, trainers en supporters die vanaf de zijlijn precies denken te weten hoe het moet: als je het zo goed weet, meld je dan aan bij je club en ga zelf eens een wedstrijd fluiten. Het is gemakkelijk om kritiek te leveren vanaf een veilige afstand, maar pas als je zelf midden op dat veld staat, met twee teams vol verwachtingen en een menigte die op elke fout loert, besef je hoe zwaar het werk is. Het vraagt een scherp oog, een goede conditie, mentale weerbaarheid en vooral liefde voor het spel om week in, week uit met die fluit het veld op te stappen.
Dus laten we de scheidsrechters in het amateurvoetbal een beetje meer waarderen. Help de scheidsrechter door hem te steunen, niet te bekritiseren. Hij komt alleen naar het veld, zonder team om zich achter te verschuilen. Zonder scheidsrechter geen voetbal. Dat is misschien wel de belangrijkste les die we in deze Week van de Scheidsrechter kunnen leren. Laten we die mannen en vrouwen met de fluit eindelijk de erkenning geven die ze verdienen – zonder hen zou ons mooie spel simpelweg niet kunnen bestaan.
Freek Plaisier